مشاهده متن درس اول

تاريخ و اجتماع کشور ايران از سال 1331 شمسي تـاکنون بـ شـدت متـر ر از
شخصيت، انديش و اقداما امام خميني)اعلياهلل مقام ( ميباشد. شخصيتي ک ن
تنها در ايران و منطق خاورميان ک در جهان شناخت شده مـي باشـد و انديشـ و
انقالب او بر تحوال جهاني و بينالمللي تر يرگذار بوده است.
هدف امام خميني احياي اسالم، عز و استقالل کشور ايران و بهروزي مـادي
و معنوي ايرانيان، مسلمانان و هم محرومان جهان بوده است.
در موضوع شناخت انديش امام خميني و نيز تحليل و بررسي اقداما سياسي
ـ اجتماعي ايشان؛ در گام نخست شناخت عمومي از شخصيت ايشان و آگاهي از
زندگي و نيز اطالع از سيره و روش او در زندگي، مسير را براي گامهـاي بعـدي
هموار ميسازد. بر ايـن اسـاد در جـزوا حاضـر در قالـل سلسـل درد هـايي،
اطالعاتي درباره »زندگي و سيرا امام خميني« ب هم عالقمندان و حقيقتجويـان
تقديم ميگردد.

مقصود از »زندگي« امام خميني اين است ک ايشان در عمر قريل ب نود سـال
خود در چ خانواده و جامع اي متولد شده و رشد و تربيت خود را سپري کـرده
است. جامع اي ک او دوران کودکي، نوجواني، جواني و ميانسالي تا مراحل بعدي
خود را گذرانـده، چوونـ جامعـ اي بـود و چـ وضـعيت نرهنوـي، اقتصـادي،
اجتماعي و سياسياي داشت است و نيـز مراحـل مختلـ ز نـدگي علمـي و نيـز
زندگي سياسي ـ اجتماعي او چوون بوده است.
چنانک مقصود از »سيره« امام خميني، يعني راه و روش و اخالق و رنتار او در
مراحل مختل زنـدگي چوونـ بـوده اسـت. بـا خـانواده، همسـر و نرزنـدان و
خويشاوندان نزديک نسبي و سببي چ رنتاري داشت است. رنتـار او بـا ا سـاتيد و
شاگردان؛ چوون بوده است. او در قبال وضعيت و اتفاقـا جامعـ اي کـ در آن
زندگي ميکرده، از دوره نوجواني و جواني در خمـين تـا دوره هـاي بعـدي، چـ
رنتاري داشت و چ کنش و واکنشي از ايشان نقل و بت شده است. بـا کنـدوکاو
در زواياي زندگي او در ادوار مختل ، سيره و روش و راه و رسم زنـدگي او بـ
دست آيد؛ ب اينک او با انراد و اقشار مختلـ و در مواجهـ بـا بـد و خـوب و
زشت و زيباي زندگي، چ نوع مواجه اي داشت اسـت، سـلوف نـردي او و نيـز
اخالق خانوادگي او چوون بوده و در حوادث و اتفاقا اجتماعي و عمومي چـ
رنتاري از خود نشان داده است.
آگاهي داشتن از زواياي زندگيِ شخصيتي کـ انکـار و اقـداما او سـال هـاي
متمادي قرن پانزدهم شمسي ايران و ايراني را شـديدا تحـت تـر ير قـرار داده، از
اهميت بسيار زيادي برخوردار است. اطالع از زندگي و سيره و روش زندگي امام
خميني، زمين ساز نهـم بهتـر انديشـ او و نيـز همراهـي داشـتن بـا اقـداما وي
ميباشد، اقداماتي ک هدف آنها بهروزي و سعاد و خوشبختي ايران و ايراني درپرتو تعاليم اسالم و آموزههاي پيامبر اکرم و ائم اطهار بوده است.
خانواده امام خمینی
امام خميني)د( در خانوادهاي علمي و ديني متولـد و تربيـت شـد و از همـان
خاستواه مراحل کمال و پيشرنتهاي علمي و معنوي را پيمـود. پـدر او آيـت اهلل
سيدمصطفي مجتهد اسـت و جـد او سـيداحمد موسـوي )هنـدي(. سـيداحمد از
کشمير هند ب کشور عراق و مجاور ائم معصومين هجر کرد تـا تحصـيل
علوم ديني را ادام دهد. درباره نياکان امام خميني، پيش از سيداحمد هندي اطالع
روشني در دست نميباشد. آيتاهلل سيدمرتضـي پسـنديده ـ بـرادر بـزرا امـام
خميني ـ گفت :
جد اعالي ما دين عليشاه در هندوستان ساکن بوده است. از نـام پـدر وي،
برادران و خواهرانش اطالعي نداريم؛ همين قدر ميدانم ک ايشان از علمـاي
کشمير بوده و در همان ايالت نيز ب شهاد رسيده است. بنا بـر نقـل کتبـي
يکي از مطلعين، دين عليشـاه ااـالتا نيشـابوري بـود و سـپک بـ کشـمير
1 هندوستان عزيمت کرده است.
سيداحمد موسوي )هندي( بين سالهاي 1231 تا 1251ق کشمير را بـ قصـد
نج اشرف ترف کرد و اين پک از شهاد پدر و وقوع آشوب و ناامني نـراوان
2 در آن سرزمين بوده است؛
ب گون اي ک او هرگز بازگشتي و ارتباطي با آن ديـار
برقرار نکـرده اسـت. سـيداحمد موسـوي هنـدي در عـراق بـود کـ بـ دعـو
يوس خان کمرهاي ب خمين آمد و در آنجا با خواهر يوس خان ـ سکين خانم ـ
ازدواج کرد و از اين والت داراي س دختر )سلطان خانم، ااحب خانم، آغابـانوخانم( و يک پسر ب نام سيدمصطفي، گرديد. سيداحمد در خمين از محبوبيـت و
نفوذ قابل توجهي برخوردار بود، چنانک رو و دارائي او نيـز مناسـل و قابـل
توج بوده است. در حالي ک کوچکترين نرزند سيداحمد؛ يعني سيدمصطفي در
1 سنين هفت ـ هشت سالوي بود، پدر از اين دنيا ب عالم باقي سفر کرد.
سيدمصطفي موسوي ـ پدر امام خميني ـ مقدما علوم ديني را در خمين نـزد
ميرزا احمد خوانساري آموخت و همين ارتباط استاد و شاگردي زمين واـلت و
ناميلي گرديد و سيدمصطفي با دختر ميرزا احمد ازدواج کرد، او سپک براي ادام
تحصيل ب حوزه علمي ااـفهان عزيمـت کـرد و پـک از مـدتي تحصـيل در آن
حوزه، در حالي ک نرزند اوتلشان )مولودآغا( متولد شده بود، رهسپار عراق شـد و
در نج اشرف و سامرا از محضر علماي بزرا بهرههـاي علمـي خـوبي کسـل
کرد. وي پک از پنج سال تحصـيل در محضـر بزرگـاني ماننـد ميـرزاي شـ يرازي
)قددسره( ب خمين بازگشت و هم وارث دارائيهاي مادي و معنوي پدر شـد و
هم ب عنوان مجتهدي جوان و عـالمي متعهـد و دلسـوز در خـدمت مـردم قـرار
گرنت. چنانک پيشتر اشاره گرديـد، در اواخـر دوره سـلطنت قاجـار، آشـوب و
ناامني و قتل و غار اشرار و نيز ظلم و ستم حاکمـان سـ تمپيشـ امـان مـردم را
بريده بود؛ در چنين اوضاع و شرايطي سيد مصـطفاي مجتهـد بـراي خـود گـروه
مسلحي تشکيل داد تا وظيف دناع از بيپناهان را بهتر انجام دهد.
پدر بزرگوار امام خميني در آن اوضاع نابسامان در حالي کـ خـود را در برابـر
درد و رنج مردم گرنتار و نيازمند و ستمزده، مسئول ميديـد، در برابـر زورگـويي
خوانين و اشرار با االبت موضع ميگرنت و از مظلوم دناع مـي کـرد، تـا اينکـ سرانجام در همين راه و در همين مسير ب شهاد رسيد.
مادر امام خميني، هاجرآغا خانم دختر بزرا ميـرزا احمـد مجتهـد خوانسـاري
امام جماعت مسجد جامع خمين بـود. او جـز امامـت جماعـت و تـدريک، کـار
ديوري نداشت؛ يعني با خوانين و مالکان حشر و نشر نداشت، از مقـررري دولتـي
2 دريانت نميکرد.
با اين وا امام خميني هم از طرف پدر و هم از طرف مـادر، از خـانواده اي
ديني و علمي برخاست و از نسل عالمان االح، ديندار و مردمدار بوده است.
خالصه درس اول:
مقصود از »زندگي« امام خميني اين است ک ايشان در عمر قريل ب نود سـال
خود در چ خانواده و جامع اي متولد شده و رشد و تربيت خود را سپري کـرده
است.
مقصود از »سيره« امام خميني؛ يعني راه و روش و اخـالق و رنتـار ايشـان درمتن درس اول
مراحل مختل زندگي چوون بوده است.
امام خميني در خانوادهاي ديني و علمي باليده و پدر مجتهد او در راه مبارزه بـا
ظالمان ب شهاد رسيده است.